Groep en gedrag

DE RANGORDE

Een groep wolven heet een roedel. Een roedel bestaat meestal uit 8 tot 15 leden. In de roedel heerst een strikte rangorde. Iedere wolf heeft zijn eigen rang en bijbehorende taak.

Rangen staan niet voor altijd vast. Hoe lang een wolf een bepaalde rang houd ligt sterk aan de wolf zelf en aan de rest van de roedel. De ranghoogte wordt niet bepaald door kracht, maar door persoonlijkheid. Een wolf met een sterke leiderspersoonlijkheid heeft een hoge rang.

Rangverlies kan plotseling gebeuren (door een gevecht) of geleidelijk. Een oude wolf kan kiezen om zijn rang weg te geven als een andere wolf hem uitdaagt. Maar hij kan ook kiezen om te vechten. De hevigheid van gevechten varieerd van bluf tot echt vechten, maar meeste wolvenagressie bestaat niet uit echt vechten, maar uit rituelen. De verliezer van zo'n gevecht wordt in veel gevallen weggejaagd van de roedel, of soms (als andere agressieve wolven zich er mee bemoeien), gedood.

(C) Debs Creativecommons

De leiders van een roedel zijn het alfamannetje en alfavrouwtje. Zij leiden de roedel niet net zoals mensen door bevelen te geven. Ze hebben simpelweg de meeste vrijheid in wat ze kunnen doen, waar ze heen kunnen gaan en waneer. De rest van de roedel volgt meestal.

De rang na de alfa's is bèta. Het bètamannetje en -vrouwtje leiden de roedel als de alfa's weg zijn. Zij krijgen meer eten dan de rest van de roedel, omdat hun kracht nodig is om de roedel te verdedigen. Het hoeven niet persé twee bètawolven te zijn, het kan ook alleen een bètamannetje of alleen een vrouwtje zijn. 

De andere wolven zijn het middenkader (de gewone roedelleden), die de belangrijkste taak hebben om andere roedels af te schrikken, omdat de roedel dan met meer wolven is. Ze huilen op verschillende tonen, dat schrikt ook andere groepen wolven af omdat het dan lijkt of er meer wolven zijn dan er in werkelijkheid zijn.

Of ze zijn snelle jagers. Dit zijn meestal vrouwtjes, omdat die lichter zijn en sneller kunnen rennen.

De allerlaagste rang is omega. Veel mensen denken dat de omegawolf geen taak heeft, maar dat is niet zo. Hij (of zij) heeft juist een heel belangrijke taak! De omega moet de vrede bewaren. Als er een gespannen sfeer heerst, voorkomt hij ruzies door de rest van de roedel mee te slepen in zijn spelletjes. Omega's moeten ook meestal op de welpjes passen. Ze hebben speciale priveleges. Bèta's bewaren vaak kleine beetjes lekkere stukken vlees voor de omegawolf. Toch vertrekken veel omegawolven na een tijdje om ergens anders hun eigen roedel te stichten.

HET ONTSTAAN VAN EEN ROEDEL

Een roedel word gesticht door een mannetje en een vrouwtje (het alfapaar). Het alfapaar is meestal monogaam (ze blijven elkaar trouw), maar er zijn uitzonderingen. Een alfadier kan paren met een ander, lager geplaatst dier als de andere alfa een broer of zus is (of een andere naaste verwante). Als een van het paar sterft, behoudt de ander de alfastatus. Hij of zij zoekt dan een andere partner.

Volwassen jonge wolven trekken soms weg op zoek naar een partner om een roedel mee te stichtten. Mannetjes gaan bijna altijd weg, vrouwtjes blijven vaak bij hun geboorteroedel.

Als het sterkste welpje van zijn tochten terugkomt, kan hij met zijn vader, het alfamannetje, vechten en hem verdringen. Maar dat hoeft niet om een roedel te krijgen. Hij kan ook jongen krijgen met zijn partner en zo zijn eigen roedel "maken".

Wolvenroedels bestaan niet alleen uit familieleden van dezelfde groep, ook wolven die uitgezworven zijn uit andere roedels kunnen zich bij de roedel aansluiten.

LICHAAMSTAAL

Wolven praten niet alleen met geluid, maar eigenlijk met hun hele lichaam. Hier zijn voorbeelden van lichaamshoudingen en wat de wolf hiermee wil zeggen:

Dominatie:

Op deze manier laat de wolf zijn status aan de anderen in de roedel zien.

Een dominante wolf heeft zijn oren overeind en naar voren gericht. Hij staat met stijve poten en een stijve staart, die omhoog staat en vaak naar de rug gekruld staat. De nekharen staan lichtovereind. Een dominante wolf kan doordringend naar een ondergeschikte wolf staren, hem op de grond dwingen en op zijn schouders leunen met zijn achterpoten.

Onderwerping (actief):

Het hele lichaam is laag, en de lippen en oren zijn terug getrokken. Dit gaat soms samen met een in en uit de mond schietende tong en een verlaagde achterhand. De staart hangt naar beneden, half, of helemaal tussen de poten. De snuit is omhooggericht naar de dominante wolf. De rug is soms gebogen. Hoe meer de rug gebogen is, en hoe meer de staart tussen de poten zit, hoe meer de wolf zich onderwerpt.

Onderwerping (passief):

Deze manier van onderwerpen is intenser dan actieve onderwerping. De wolf rolt op zijn rug en laat zijn kwetsbaren buik en nek zien. De poten zijn naar het lijf toe getrokken. Vaak jankt de wolf.

Woede:

De oren van een boze wolf staan omhoog, en de vacht staat omhoog. De lippen zijn terugggetrokken en de snijtanden zijn zichtbaar. De wolf kan ook grommen.

Angst:

Een bange wolf probeert klein te lijken, en daarom minder opvallend. De oren liggen plat, de staart zit tussen de poten (vaak). De wolf kan janken of blaffen van angst en de rug welven.

Agressie:

De wolf gromt en zijn vacht staat overeind. Hij kruipt soms, klaar voor de aanval.

Wantrouwen:

De oren liggen achterover, de ogen zijn versmald. De staart steekt recht naar achteren.

Ontspannenheid:

De staart hangt recht naar beneden, en hij kwispelt soms ook. De wolf kan op zijn zij rusten. Hoe verder de staart naar beneden hangt, hoe meer ontspannen de wolf is.

Blijdschap:

De tong hangt uit de mond. De staart kwispelt soms (net als bij een hond).

Op jacht:

Een wolf die op jacht is, is gespannen en daarom steekt de staart recht naar achteren.

Speelsheid:

Een speelse wolf houd zijn staart omhoog en kwispelt. De wolf dartelt en danst rond, of buigt waarbij de voorkant lager is dan de achterkant, net zoals gezien bij honden.

Wolven hebben net als mensen ook verschillende gezichts(kop)uitdrukkingen. Op een rijtje:

-Tong uitsteken met oren plat: Onderwerping, toegeven aan een hoger geplaatste wolf.
-Tong uitsteken met oren omhoog: Vijandigheid.
-Tanden laten zien: Drijgen, "Blijf van mijn prooi af, of anders..."
-Een beet in de lucht vlak langs de snuit: Dit doet de alfawolf als de andere wolf niet onderworpen genoeg doet.
-De snuit likken: Laten zien dat de ander de baas is (bij welpjes betekent dit iets heel anders, zo vragen ze namelijk of de andere wolf voedsel voor ze wil opbraken).

(c) Debs Creativecommons

-Oren plat: Angst, onderworpenheid OF agressie, dit is verder te zien aan de lichaamshoudingen die hierboven zijn beschreven.

Het gedrag van wolven is ingewikkeld en mensen weten nog lang niet alles, maar er worden steeds nieuwe verbluffende ontdekkingen gedaan waaruit blijkt dat wolven echt hun eigen "taaltje" hebben.

TERRITORIUM

Een roedel heeft een eigen gebied (territorium), dat bakenen ze met urine, wrijfsporen (bijv. tegen een boom of steen) en uitwerpselen af. Zo weten wolven van andere roedels dat ze niet het gebied binnen mogen komen. Wolven jagen in hun territorium, dat soms wel 2000 km2 groot is. De grootte ligt tussen 200km2 en 2000km2. Die hangt af van de hoeveelheid prooi die beschikbaar is.

In hun eentje ontwijken wolven zoveel mogelijk territoria van andere roedels, zo krijgen ze geen aanvaringen met andere wolven. Hun territorium verdedigende wolven zijn zeer agressief en als ze hun gebied verdedigen, doden ze soms zelfs andere wolven.

GELUIDEN

Behalve met hun lichaam, praten wolven ook met geluiden, alleen dan veel minder dan mensen. Het is natuurlijk bekend dat wolven huilen, maar wist je dat wolven ook kunnen blaffen? En waarom huilen ze eigenlijk? Je leest het hieronder!

Het geluid dat wolven maken als er gevaar drijgt, zoals een indringer bij het hol, lijkt op het blaffen van honden (heel snel, hoog gekef achter elkaar).

Dit is een geluid waarvan biologen niet precies weten waarom wolven het maken. Het klinkt als een soort laag, zacht gejank. Alleen wolven in gevangenschap maken het. Sommige biologen zeggen dat wolven in gevangenschap het maken omdat ze ongelukkig of gestrest zijn. In het Engels heet het: whimpering.

Wolven grommen als ze boos of geïriteerd zijn en als ze hun prooi willen verdedigen.

Waarom huilen wolven?

Wolven huilen om tijdens het jagen om in contact te blijven met de rest van de roedel en ook om andere roedels op afstand van hun territorium te houden. De wolven huilen op verschillende toonhoogtes zodat de rivaliserende roedel kan horen met hoe veel ze zijn. Huilen lijkt ook een middel te zijn dat de banden in de groep versterkt. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, huilen wolven niet bij voorkeur als het volle maan is. Ze huilen meestal in de schemering.

Maak jouw eigen website met JouwWeb